- Details
Eerste Bijeneters in Europa gearriveerd
Het broedseizoen van de Bijeneters staat weer voor de deur. In maart zijn ze begonnen met hun trek naar het noorden. Hun meest noordelijk winterverblijf in Afrika is gezien de waarnemingen waarschijnlijk Gambia. Tijdens de wintermaanden werden er diverse meldingen gedaan van Bijeneters in dat land.
Het lijkt erop dat de Bijeneters het tijdens de trek naar het noorden rustig aan doen. Begin maart werden de eerste waarnemingen in Senegal gedaan, vervolgens vanaf half maart Marokko om vervolgens de overtocht te maken naar Europa. Eind maart werden er al grote groepen Bijeneters gezien in zowel Spanje als Portugal. Momenteel worden de eerste Bijeneters in Frankrijk waargenomen.
Over ongeveer een paar weken kunnen wij ze weer verwachten in Nederland. Door de waarnemingen in het voorjaar in Afrika en Europa gaan wij ervan uit dat ze voor de trek naar het noorden dus voordat ze in Nederland zijn aangekomen er twee maanden over gedaan hebben om hun meest noordelijke broedgebieden te bereiken.
- Details
Jaarverslag 2024 is uit!
Het gaat goed met de bijeneter in Nederland. Maar of dat per definitie goed nieuws is, hangt een beetje van het perspectief af. Door de steeds warmer wordende zuidelijke Europese landen en daaruit voortvloeiende verwoestijning van eerdere broedgebieden, zien we deze kleurrijke vogel steeds verder noordwaarts trekken. Daar waar nog wel de grotere insecten te vinden zijn.
De werkgroep Bijeneters heeft één en ander verder onderzocht en in kaart gebracht in het jaarverslag 2024. Je vindt het hier.
- Details
Bijeneternieuws augustus 2024
Zo langzamerhand kunnen wij de balans opmaken van het aantal broedparen in Nederland. Het voorjaar was voor de Bijeneters niet optimaal te noemen. Lage temperaturen en lokaal veel neerslag in vooral mei en juni konden weleens het aantal broedgevallen beperken. Achteraf bleek dat het geen invloed gehad heeft op de vestiging van deze kleurrijke vogels. Veel waarnemingen werden gedaan in vooral mei. Overgaan tot broeden is natuurlijk een ander verhaal. Grofweg kun je stellen dat de Bijeneters in mei in Nederland aankomen, in de maand juni broeden en de maand juli de jongen groot brengen. Zoals vorige jaren al meerdere keren beschreven in jaarverslagen zijn Bijeneters tijdens de broedperiode soms moeilijk waar te nemen. Tijdens de periode dat ze jongen hebben, verraden de voedselvluchten naar het nest hun aanwezigheid.
Ondanks de slechte voortekenen waren wij dan ook bijzonder verheugd dat dit jaar op zeker 3 locaties in Nederland de Bijeneters tot broeden zijn gekomen. Ook het aantal broedparen is in vergelijking met de voorgaande jaren zelfs wat toegenomen. Momenteel weten wij zeker de locaties van 10 broedparen, die hun jongen voeren. Eén broedgeval is mislukt, waarschijnlijk door predatie. Ondanks de niet optimale weersomstandigheden in het begin van hun seizoen is het in Nederland voor de Bijeneters al met al dus geen slecht jaar.
- Details
Klimaatverandering is er (mede) de oorzaak van dat de Bijeneter zijn broedgebied steeds meer naar het noorden verlegt. Sinds 2023 is de Bijeneter een in Nederland gevestigde broedvogel. Gezien de tendens is de verwachting dan ook gerechtvaardigd dat de Bijeneter zich nog verder naar het noorden zal verspreiden en binnenkort ook de Scandinavische landen aan zal doen.
Dat vermoeden wordt gesterkt door de waarneming dat voor het eerst sinds 2018 er weer broedparen zijn waargenomen in Zeeland en voor het eerst sinds 2014 ook weer in Noord-Holland. In het zuiden van Nederland zien we echter het aantal broedgevallen teruglopen, maar net over de grens met Duitsland is van enige terugval (nog) geen sprake. De verwachting is dan ook dat dit van tijdelijke aard is.
Daarnaast is er een theorie die zegt dat de trekroute van de Bijeneter in de loop van de tijd is verlegd. Het onderzoek dat wordt uitgevoerd met geolocatoren moet hier mogelijk antwoord op kunnen gaan geven. In heel Nederland bleef de teller steken op zeven bekende broedgevallen. Daarbij moet worden gezegd dat gezien het aantal rondvliegende groepen Bijeneters het aantal broedgevallen groter moet zijn. Maar terreinbeheerders zijn beducht op vogelaartoerisme en melden – ook aan ons – niet graag hun waarnemingen.
Opvallend dit jaar was de waarneming van een groene Bijeneter in het natuurgebied Fochteloërveen in Drenthe en op Schiermonnikoog. Deze dwaalgast is sinds 2011 niet meer in Nederland gezien.
Het hele jaarverslag vindt u hier.
- Details
Bijeneternieuws juli 2023
Op 20, 21 en 22 juli zijn wij op werkbezoek geweest in Limburg en het Duitse grensgebied. Voor ons een lange reis om vanuit het noorden af te reizen naar het zuiden. Alle bekende locaties en meldingen van locaties, waar de aanwezigheid van Bijeneters zijn vastgesteld, hebben wij bezocht. Ook op veelbelovende locaties in Limburg is gekeken naar de aanwezigheid van Bijeneters.
Op de bekende locatie, waar al jaren Bijeneters broeden, is dit jaar slechts één broedgeval vastgesteld. Dit gebied is voor bezoekers niet toegankelijk. Doordat dit gebied is afgesloten, komt verstoring niet of nauwelijks voor. Onze dank gaat uit naar de medewerking van de eigenaar van dit gebied. Er werden maximaal drie volwassen Bijeneters gezien. Waarschijnlijk een jong exemplaar van vorig jaar die met de volwassen Bijeneters is meegevlogen. Opvallend was dat er al grote jongen aanwezig waren en dat er waarschijnlijk ook al jongen zijn uitgevlogen. Dit is bijzonder vroeg in het jaar. Voorgaande jaren waren ze iets later. De droge en warme juni maand kan de oorzaak hiervan zijn.
In het Duitse grensgebied zijn er dit jaar ook minder broedgevallen. Vorig jaar hadden wij hier met zekerheid minimaal 10 broedgevallen. Dit jaar blijft de teller op 8 broedgevallen staan. Ook hier stonden de jongen op punt van uitvliegen. Volgens informatie van lokale vogelaars waren er hier ook al jongen uitgevlogen. Op een locatie, die steeds bekender wordt onder vogelaars en vooral fotograven, was het soms een drukte van belang. Gelukkig zijn er geen acties bekend van mensen die dichtbij de nesten gingen staan om bijv. foto’s te maken of wat dan ook.
De afgelopen tijd kregen wij informatie binnen van broedgevallen elders in Nederland. Op zeker drie andere locaties zijn of waren er broedgevallen. Ook is er bericht binnen gekomen dat aan de kust weer een broedgeval is mislukt. Oorzaak is predatie door de vos. Dit is al drie keer eerder gebeurd, zodat wij kunnen stellen dat broedgevallen langs de kust tot nu toe weinig kans hebben. Op een andere locatie in Nederland schijnt sprake te zijn van een paar broedgevallen. Hier hebben volgens een melding twee paartjes Bijeneters in een wand hun nesten gemaakt. Deze broedgevallen worden gelukkig strikt geheim gehouden. Te zijner tijd kunnen wij hier meer over berichten.
Totaal zitten wij in Nederland nu op minimaal vijf broedgevallen. Positief is te vermelden dat nu ook op andere locaties in Nederland broedgevallen of pogingen plaats vinden. Dit seizoen dus een toename van het aantal broedgevallen in vergelijking met het voorgaande jaar.
Een hoge steilwand is niet altijd nodig voor Bijeneters (foto: Martin Roomer)
- Details
Bijeneters zijn gearriveerd!
Het nieuwe broedseizoen staat weer voor de deur. Ondanks de wisselvallige weersomstandigheden komt er nu wat beweging in de trek van de bijeneters terug naar het noorden. Af en toe worden er meldingen gedaan van waarnemingen in Nederland. Dit jaar werd de eerste waarneming van één exemplaar gemeld op 4 mei. Tot nu toe is er slechts één melding geweest van een groep van acht bijeneters op 5 mei maar de meeste waarnemingen bestonden uit één exemplaar. Vanuit Spanje kregen wij op 17 april een melding dat in de provincie Cáceres de bijeneters vanuit Afrika gearriveerd waren. In Spanje worden de eerste bijeneters vanaf de eerste helft van maart al gezien. Voor ons in Nederland is het dan wachten op de eerste meldingen van waarnemingen. Volgens onze gegevens van de laatste twee jaren duurt het dan nog altijd ongeveer twee maanden voordat wij de eerste bijeneters kunnen begroeten.
Op 8 mei werden drie bijeneters waargenomen bij de broedlocatie van de voorgaande jaren in Nederland. Voor ons natuurlijk belangrijk nieuws. Ook of het bij deze drie vogels blijft of dat er toch op andere locaties van het onoverzichtelijk gebied al meer vogels zijn gearriveerd. Ook kan het zijn dat dit voorbodes zijn en dat er de komende dagen meer bijeneters bijkomen. De weersomstandigheden zijn tijdens het schrijven van dit artikel op 11 mei voor de bijeneters wat betreft de trek naar het noorden niet optimaal. Wij verwachten dat het aantal waarnemingen de komende dagen vooral langs de kust zal toenemen.
Ook in het Duitse grensgebied zijn de bijeneters gearriveerd. Tot nu toe zijn hier acht exemplaren waargenomen. Ook in dit gebied zullen er nog wel enkele bijeneters bijkomen. Vorig jaar hadden wij hier tenminste 10 broedparen. Benieuwd hoe het dit seizoen uitpakt.
Al jaren vragen wij ons af waar de bijeneters, die langs de kust naar het noorden trekken, blijven. Meestal worden er in het voorjaar op Texel diverse waarnemingen gedaan van groepjes bijeneters. Vermoedelijk vliegen de vogels in een later stadium door richting Denemarken en Zweden. In Denemarken broeden de bijeneters de laatste jaren in de omgeving van Rødekro. Opvallend is dat ten zuiden van deze locatie tot ver in Duitsland de laatste jaren geen enkele bijeneter tot broeden is gekomen. Dit versterkt onze mening dat de bijeneters, die in Nederland langs de kust waargenomen worden, doortrekken naar de Scandinavische landen. Om dit vast te kunnen stellen is uitgebreid onderzoek en samenwerking met de noordelijke Europese landen een vereiste.
